امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

در قرن بیستم آقای نلسون الیوت حسابدار و نویسنده آمریکایی، موضوع امواج الیوت را مطرح کرد و اعتقاد داشت که حرکت بازار در قالب پنج موج در قالب  یک سیکل پیشرو، و سه موج در قالب یک سیکل اصلاحی انجام می‌شود. در حقیقت او معتقد بود، بازار بورس که به نظر رفتار تصادفی و بی‌نظم دارد، در حقیقت از الگوهای تکراری طبعیت می‌کند.

از امواج الیوت برای توصیف و تحلیل نوسانات قیمت در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی مانند بورس استفاده می‌شود. در حقیقت امواج الیوت سه هدف اصلی دارند: 

1.پیش‌گویی مسیر بازار

2.مشخص کردن نقاط بازگشت

3.تهیه کردن راهنما برای ورود و خروج از موقعیت‌های معاملات

اساس نظریه الیوت بر این است که بازار در یک حرکت انگیزشی در قالب ۵ حرکت به یک قله می‌رسد و بعد از آن در قالب سه حرکت روند نزولی و اصلاحی خواهد داشت.

اساس الگوی الیوت به صورت تصویر زیر می‌باشد.

 

 

به طور کلی امواج الیوت به دو دسته تقسیم می‌شوند. امواج پیشرو ( جنبشی ) و امواج اصلاحی.

در واقع توقعات انسانی و رشد و نزول قیمت‌ها در بازار برآیند از ۵ موج صعودی ( امواج جنبشی ) و ۳ موج نزولی ( امواج اصلاحی ) است.

موج ۱ تا ۵ را سیکل پیشرو می‌نامند و  امواج a،b،c را سیکل اصلاحی می‌نامند. همانطور که در تصویر قابل مشاهده است، موج ۱ پیشرو و موج ۲ اصلاحی، موج ۳ پیشرو و موج ۴ اصلاحی و در نهایت موج ۵ هم پیشرو می‌باشد. در سیکل اصلاحی هم موج a  و c اصلاحی و موج b پیشرو می‌باشند؛ زیرا a و c در جهت روند و b در جهت مخالف روند هستند. 

 

نظریه اليوت به لحاظ روانی و روانشناختی اینگونه تعبیر می‌شود که در قسمت کف ( ابتدای موج اول) افراد مطلع که اخبار ویژه‌ای از سهام یک شرکت دارند وارد سهم می‌شوند و آن را با رشد مواجه می‌کنند و موج ۱ را می‌سازند. قاعدتا اینجور تفسیر می‌شود که با اتمام موج ۱ که همراه با شناسایی سود توسط سهامداران قبلی می‌باشد شروع موج ۲ شروع می‌شود که ۸/۶۱٪ موج ۱ را اصلاح می‌کند. حالا در پایان موج ۲ همان افراد مطلع و تکنیکالیست‌ها وارد سهم می‌شوند و موج ۳ را شروع می‌کنند و زمانیکه موج از انتهای موازات موج ۱ عبور کرد توجه بسیاری به سهم جلب می‌شود که باعث افزایش تقاضا و تشدید قدرت موج ۳ می‌شود و تا انتهای موج ۳ پیش‌روی انجام می‌شود. 

اصلی‌ترین و کارآمدترین موجی که می‌تواند به ما سود بدهد موج ۳ است؛ چراکه شناسایی موج ۱ کار بسیار دشواری است اما موج ۳ نشانه‌هایی دارد که ما می‌توانیم آن‌را به راحتی تشخیص بدهیم و در ابتدای این موج وارد بشویم. شناسایی سود در پایان موج ۳ باعث به وجود آمدن موج ۴ می‌شود که معمولا ۳۸٪ موج ۳ را اصلاح می‌کند و پس از آن در محدوده پایانی این موج نوبت به افرادی می‌رسد که تازه به اخبار دسترسی پیدا کرده‌اند. 

اخباری که در ابتدا از نظر بسیاری پنهان بود حالا برای عده زیادی افشا می‌شود اما افرادی که به تازگی وارد گود شده‌اند یک حرکت نسبتا ضعیف را برای تشکیل موج ۵ انجام می‌دهند که معمولا حداکثر موج ۳ را رو به بالا نمی‌شکنند و یک ۵ ناقص ایجاد می‌کنند و نرسیده به موازات انتهای موج ۳ شکست موج آغاز و حرکت اصلاحی شروع می‌شود و قیمت افت می‌کند.

هنرنمایی یک الیوت کار این ایست که پایان موج ۲ که شروع موج ۳ است، یا پایان موج ۳ که شروع موج ۴ است را شناسایی کند. باید توجه داشت که خود موج ۱ به ۲ ( از ابتدای ۱ تا انتهای ۲ ) می‌تواند یک سیکل کامل درونی باشد که از ۵ موج صعودی در موج اول و ۳ موج نزولی در موج دوم تشکیل شده باشد. همینطور از موج ۳ به ۴ در سیکل نزولی هم a می‌تواند از ۱ تا ۵، b‌ هم یک a،b،c و c هم از ۱ تا ۵ را در دل خود داشته باشند. در واقع هر کدام از این امواج می‌توانند ریز موج‌های دیگری هم در درون خود داشته باشند.

پیچیدگی امواج الیوت در رابطه با همین موضوع است که افراد بعضا موج‌هایی را شناسایی و شماره‌گذاری می‌کنند که آن‌ها را اشتباها از یک سیکل بزرگ‌تر وارد یک سیکل کوچک‌تر یا برعکس می‌کند.

سیکل صعودی اول و سیکل نزولی دوم : ۲ موج

موج صعودی ۱، ۲، ۳، ۴، ۵، a،b،c : ۸ موج

ریزموج صعودی ۱ تا ۵ درون موج صعودی ۱ از سیکل صعودی اول و ریزموج نزولی a،b،c درون موج نزولی ۲ از سیکل صعودی اول و ... : ۳۴ موج؛ یک نمای دیگر از امواج الیوت را در تصویر زیر ملاحظه می‌کنید.

 

1.تمام موج‌های اصلی باید بالاتر از موج اصلی قبل از خود به پایان برسند.

2.به هیچ عنوان موج b قبل از موج 5 تمام نمی‌شود و اگر این اتفاق رخ دهد، نشان دهنده این است کهموج 5 هنوز تکمیل نشده است.

3.نقطه اتمام موج c باید پایین تر از نقطه اتمام موج a باشد.

4.موج 3 در هیچ زمانی کوچک‌ترین موج در بین 5 موج اول نمی شود.

5.موج 4 با قلمرو قیمت موج 1 هم‌پوشانی نخواهد داشت. به جز در برخی از مواقع نادر که تشکیل مثلث مورب می دهد.

6.سقف موج 3 باید بالاتر از سقف موج 1 باشد.

7.زمانی که موج قبلی و یا بعدی موج 1 از 5 ریزموج تشکیل شده باشد، موج اول 3 تایی می شود.

8. اصلاح موج نمی تواند بیش از 88 درصد باشد.

9. اصلاح موج به هیچ عنوان تمام موج قبلی خود را در بر نخواهد گرفت.

توجه به این نکته نیز ضروری است که موج شماری امواج الیوت از قوانین پایه‌ای تبعیت می‌کند که عدم رعایت این نکات باعث می‌شود در شناسایی الگوی صحیح دچار مشکل شوید. 

برای شناسایی و استفاده از موقعیت‌هایی که بازار بورس دارد، امواج الیوت به عنوان یکی از روش‌های تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود. در این مدل قیمت‌های بازار بورس بین امواج پیشرو و اصلاحی دائما در حال تغییر و جابجایی است. البته لازم به ذکر است که این الگوها در مورد حرکت قیمت‌های آینده هیچ قطعیتی نخواهند داد، بلکه تنها تحلیل‌کننده و پیش‌بینی کننده بازار آینده هستند.