شاخص بورس ۵۰ شرکت فعال‌تر چه تاثیری روی شاخص کل دارد؟

شاخص در بازار سرمایه معیار بسیار مهمی است که با بررسی و تحلیل آن‌ها می‌توان وضعیت گذشته و حال بازار را از جنبه‌های مختلف ارزیابی و حتی روند آینده‌ی بازار سرمایه را پیش‌بینی کرد.

بنابراین باتوجه به نقش بسیار مهمی که شاخص‌های بورس در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران ایفا می‌کنند نوسانات شاخص ها هم برای سرمایه‌گذاران بسیار حائز اهمیت است.

 

 

شاخص‌های بورس انواع مختلفی دارند که هریک وضعیت بازار بورس را از جنبه خاصی نشان می‌دهند. بنابراین سرمایه‌گذاران در تحلیل شاخص‌های بورس باید به کارکرد هر شاخص توجه کافی داشته باشند.

در ادامه برخی از آن‌ها را برای شما معرفی خواهیم کرد و به طور خاص در مورد شاخص بورس ۵۰ شرکت فعال‌تر صحبت خواهیم کرد.

 

به آن شاخص قیمت و بازده نقدی نیز گفته می‌شود. بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است. به بیان ساده‌تر بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بازار سهام است. نکته‌ی مهم در بررسی شاخص کل که حتما باید در نظر گرفته شود این است که هرچه شرکت بزرگ‌تر باشد و سرمایه‌ی بیشتری داشته باشد در شاخص کل تاثیری بیشتری دارد.

چه شرکت‌هایی که سرمایه بیشتری دارند و چه شرکت‌هایی که سرمایه کمی دارند با یک وزن و با یک سنجه با یکدیگر مقایسه می‌شوند و به نوعی تاثیر تمامی شرکت‌ها را یکسان در نظر می‌گیرد.

در رابطه با سطح عمومی قیمت‌های سهام در بازار سرمایه مطرح می‌شود. با این تفاوت نسبت به شاخص کل که سود سالانه‌ شرکت‌ها را نیز در نظر می‌گیرد، این شاخص فقط سطح عمومی قیمت‌ها را لحاظ می‌کند. شاخص قیمت نیز همانند شاخص کل، یک شاخص هم‌وزن دارد.

سازمان بورس و اوراق بهادار هر سه ماه یک بار فهرستی از ۵۰ شرکتی که بیشترین میزان نقدشوندگی را دارند منتشر می‌کند. بدین مفهوم که خرید و فروش سهامشان آسان‌تر و سریع‌تر است. این شاخص سطح عمومی قیمت سهام ۵۰ شرکت بزرگ را نشان می‌دهد.

 

همانطور که از اسم شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر هم پیداست این شاخص سطح عمومی قیمت ۵۰ شرکت بزرگ‌تر و برتر را نشان می‌دهد. ۵۰ شرکت فعال‌تر بورس شرکت هایی هستند که ارزش بازار آن‌ها در مقایسه با سایر شرکت های فعال در بازار سرمایه بیشتر است. احتمالا سوال شما این است که ارزش بازار شرکت‌ها چطور به‌دست می‌آید؟

اگر قیمت سهام روز یک شرکت را در تعداد سهام آن شرکت ضرب کنیم، ارزش شرکت آن بازار به‌دست می‌آید. برای مثال اگر قیمت روز شرکتی ۲۰۰ تومان، و آن شرکت ۲۰۰ میلیون قطعه سهم منتشر کرده باشد ارزش بازار این شرکت ۴۰۰ میلیارد تومان است.

 

در یکی دو سال گذشته ورود شرکت‌های بزرگ به بورس طبق اصل ۴۴، تا حدودی باعث بر هم خوردن تعادل بازار شده است‌. به ‌عنوان مثال شرکتی نظیر شستا که به تنهایی درصد زیادی از ارزش بازار بورس را تشکیل می‌دهد و این مساله باعث شده که وضعیت شاخص به‌طور کامل نمایانگر اوضاع بورس نباشد و گاهی اوقات با وجود آنکه شاهد روند منفی در بازار هستیم، مثبت بودن تنها چند نماد، باعث افزایش شاخص بورس شود‌.

این شرکت‌ها مخصوصا در بازارهای لیدر محور، علاوه بر تاثیر طبیعی خود بر شاخص کل و کلیت بازار، جو روانی و هیجانی بسیار زیادی را هم در بازار ایجاد می‌کنند. یعنی گاهی شاهد آن هستیم که به طور مثال با حمایت از نمادی همانند خودرو در شرایطی که فشار فروش فراوانی بر بازار حکم‌فرماست، به یک‌باره جهت بازار عوض می‌شود و بسیاری از تقاضاهای فروش در نمادهای گوناگون برداشته می‌شود. یا بالعکس با عرضه صف خرید این سهم، فشار فروش زیادی در نمادهای گوناگون بازار به وجود می‌آید.

شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر را می‌توان معادل شاخص داو جونز در بورس نیویورک که مطرح‌ترین شاخص بورس آمریکاست در نظر گرفت، متشکل از سبدی با سهام 50 شرکت منتخب از صنایع گوناگون بورس نظیر شستا، شپنا، ملی مس، گل‌گهر، سرمایه‌گذاری غدیر، اخابر، حفاری، فولاد مبارکه، خگستر است. به‌طور مثال با حضور خگستر به نمایندگی از خودرویی‌ها در ترکیب 50 شرکت، شرکت خساپا از ترکیب کنار گذاشته شده و این مساله باعث شده تا از اثر مضاعف بهبود وضعیت یک گروه بر شاخص تا حدود زیادی کاسته شود‌.

 

مهم‌ترین مزیت بررسی شاخص ۵۰ شرکت بزرگ در این است که نوسانت قیمت سهام شرکت‌هایی را نشان می‌دهد که اگرچه از نظر تعداد تنها ۵۰ شرکت هستند اما عملا بیش از 70 درصد ارزش کل بازار بورس را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین هرگونه تغییر در قیمت سهام این شرکت ها می‌تواند، تاثیر بسیار زیادی در تغییرات شاخص کل و همچنین میزان بازدهی دارایی سهامداران داشته باشد.

هرچه تعداد بیشتری از مردم سهام‌دار یک شرکت باشند، سهام آن شرکت برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است.

چون اولا همیشه خریدارن و فروشندگان زیادی برای سهم وجود دارد و در نتیجه، قابلیت نقدشوندگی سهم بالاتر می‌رود، ثانیا امکان دستکاری در قیمت سهم توسط گروه خاصی از سهامداران، کاهش پیدا میکند.

 

افرادی که به دنبال سود کوتاه مدت‌ و خرید و فروش سریع هستند باید شاخص ۵۰ شرکت برتر را بیشتر از سایرین مورد رصد و تحلیل قرار بدهند. زیرا قدرت نقشودگی بهتری دارند.

طبیعتا شاخص ۵۰ شرکت فعال‌تر همانند سایر شاخص‌های بورسی دیگر نمی‌تواند به تنهایی همه‌ی اطلاعات مورد نیاز سرمایه گذاران را ارائه بدهد. در نتیجه برای کسب اطالاعات کافی در خصوص نوسانات بازار سهام، لازم است سرمایه‌گذار همه‌ی شاخص‌های بورس و همچنین اطالاعات مرتبط با سهام مورد نظر خود را، به‌طور کامل و جامع مورد بررسی و تحلیل قرار بدهد. از آن‌جایی که محاسبه هریک از شاخص های بورس از زمانی خاص شروع شده است و این زمان برای هریک از شاخص ها متفاوت است بنابر این اعداد شاخص ها هم با یکدیگر چندان قابل مقایسه نیستند. و آن‌چه که می‌تواند مبنای مقایسه باشد درصد تغییرات شاخص است.

اطلاعات مربوط به همه‌ی شاخص‌های بورس و فرابورس به صورت لحظه‌ای در پایگاه اینترنتی بورس اوراق بهادار تهران به نشانی : www.seo.ir و فرابورس ایران به نشانی :‌www.ifb.ir  و شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به نشانی www.tsetmc.com منتشر می‌شود.