حتما شما هم تا کنون در اخبار و روزنامه‌ها کلمه " شاخص بورس" را شنیده‌اید. این کلمه و بخش دیگری از کلمات به کار رفته در بورس کاملا تخصصی هستند و ارزیابی آنها نیازمند به داشتن اطلاعات دقیقی در این زمینه است. به طور مثال صحبت از پایین آمدن شاخص بورس یا بالا رفتن آن است، این که این کلمه دقیقا چه معنایی دارد و چه نقشی در افزایش یا کاهش سرمایه ایفا می‌کند، موضوعی است که در این مقاله کوتاه به آن خواهیم پرداخت.
شاخص بورس چیست؟
در حقیقت شاخص بورس عددی است که وضعیت کلی بورس و روند صعودی یا نزولی بودن بازار سرمایه را نشان می‌دهد. البته در بورس شاخص‌های مختلفی وجود دارد که هرکدام از آنها وضعیت بازار سهام را از جنبه‌ای مشخص مورد ارزیابی قرار می‌دهند و هرکدام از آنها فرمول متفاوتی دارد.
در واقع شاخص‌ها معیارهای بسیار مهمی برای تحلیل بازار بورس هستند، با بررسی این شاخص‌ها می‌توان وضعیت کلی سهام را در گذشته، امروز و آینده بررسی کرد. در میان تمام شاخص‌های به کار رفته در بازار بورس برخی از آنها اهمیت بیشتری داشته و شناخته شده‌تر هستند که در ادامه به آن اشاره میکنیم.
شاخص کل بورس
باید بگوییم شاخص کل بورس همان عددی است که در اخبار و بررسی‌های عمومی به آن پرداخته شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس است.
به این ترتیب باید گفت تغییرات شاخص کل بورس در واقع بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس است. آنچه اهمیت دارد بررسی میزان تغییرات در شاخص کل بورس است نه فقط عدد این شاخص، بنابراین شاخص بورس به صورت بلند مدت مورد بررسی قرار می‌گیرد و طبق فرمول محاسبه شاخص کل، هرچه شرکت‌های حاضر در بازار سهام بزرگتر باشند یعنی سرمایه بیشتری داشته باشند نقش بیشتری در تاثیرگذاری روی شاخص کل دارند.
شاخص قیمت
شاخص قیمت نیز یکی از اصلی‌ترین شاخص های بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکت‌های حاضر در بورس اوراق بهادار است. بنابراین تفاوت این شاخص و شاخص کل بورس در این است که در شاخص قیمت فقط قیمت سهام و در شاخص بورس علاوه بر قیمت سود پرداختی سهام نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد.
تاثیر شاخص بورس بر میزان سرمایه
اگر بخواهیم نقش شاخص بورس بر میزان سرمایه سهام‌داران بورس را بررسی کنیم، با توجه به مسائلی که بیان کردیم باید گفت زمانی که شاخص کل سهام مقدار مثبتی را نشان می‌دهد در واقع به معنای سود سهام‌داران و در زمان منفی شدن یا کاهش به معنای از دست رفتن سرمایه سهام‌داران به میزانی است که شاخص نشان می‌دهد.
جمع‌بندی نهایی
برای نظر دادن قاطع در مورد صعود یا سقوط سرمایه‌ها در بورس نیازمند به بررسی فاکتورهای بسیاری در این زمینه است که هرکدام از آنها طبق فرمول‌های خاص محاسبه می‌شوند، نکته مهم بعدی در مورد میزان افزایش یا کاهش سرمایه با بررسی شاخص‌ها این است که معمولا این آنالیز شاخص‌ها در بلندمدت است که مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و تنها در این صورت است که می‌توان در مورد کاهشی یا افزایشی بودن سرمایه‌ها در بورس نظر داد.