حتما شما هم تا كنون در اخبار و روزنامه‌ها كلمه " شاخص بورس" را شنيده‌ايد. اين كلمه و بخش ديگري از كلمات به كار رفته در بورس كاملا تخصصي هستند و ارزيابي آنها نيازمند به داشتن اطلاعات دقيقي در اين زمينه است. به طور مثال صحبت از پايين آمدن شاخص بورس يا بالا رفتن آن است، اين كه اين كلمه دقيقا چه معنايي دارد و چه نقشي در افزايش يا كاهش سرمايه ايفا مي‌كند، موضوعي است كه در اين مقاله كوتاه به آن خواهيم پرداخت.
شاخص بورس چيست؟
در حقيقت شاخص بورس عددي است كه وضعيت كلي بورس و روند صعودي يا نزولي بودن بازار سرمايه را نشان مي‌دهد. البته در بورس شاخص‌هاي مختلفي وجود دارد كه هركدام از آنها وضعيت بازار سهام را از جنبه‌اي مشخص مورد ارزيابي قرار مي‌دهند و هركدام از آنها فرمول متفاوتي دارد.
در واقع شاخص‌ها معيارهاي بسيار مهمي براي تحليل بازار بورس هستند، با بررسي اين شاخص‌ها مي‌توان وضعيت كلي سهام را در گذشته، امروز و آينده بررسي كرد. در ميان تمام شاخص‌هاي به كار رفته در بازار بورس برخي از آنها اهميت بيشتري داشته و شناخته شده‌تر هستند كه در ادامه به آن اشاره ميكنيم.
شاخص كل بورس
بايد بگوييم شاخص كل بورس همان عددي است كه در اخبار و بررسي‌هاي عمومي به آن پرداخته شده و مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. اين شاخص بيانگر سطح عمومي قيمت و سود سهام شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس است.
به اين ترتيب بايد گفت تغييرات شاخص كل بورس در واقع بيانگر ميانگين بازدهي سرمايه‌گذاري در بورس است. آنچه اهميت دارد بررسي ميزان تغييرات در شاخص كل بورس است نه فقط عدد اين شاخص، بنابراين شاخص بورس به صورت بلند مدت مورد بررسي قرار مي‌گيرد و طبق فرمول محاسبه شاخص كل، هرچه شركت‌هاي حاضر در بازار سهام بزرگتر باشند يعني سرمايه بيشتري داشته باشند نقش بيشتري در تاثيرگذاري روي شاخص كل دارند.
شاخص قيمت
شاخص قيمت نيز يكي از اصلي‌ترين شاخص هاي بازار سهام است. اين شاخص بيانگر روند عمومي قيمت سهام همه شركت‌هاي حاضر در بورس اوراق بهادار است. بنابراين تفاوت اين شاخص و شاخص كل بورس در اين است كه در شاخص قيمت فقط قيمت سهام و در شاخص بورس علاوه بر قيمت سود پرداختي سهام نيز مورد بررسي قرار مي‌گيرد.
تاثير شاخص بورس بر ميزان سرمايه
اگر بخواهيم نقش شاخص بورس بر ميزان سرمايه سهام‌داران بورس را بررسي كنيم، با توجه به مسائلي كه بيان كرديم بايد گفت زماني كه شاخص كل سهام مقدار مثبتي را نشان مي‌دهد در واقع به معناي سود سهام‌داران و در زمان منفي شدن يا كاهش به معناي از دست رفتن سرمايه سهام‌داران به ميزاني است كه شاخص نشان مي‌دهد.
جمع‌بندي نهايي
براي نظر دادن قاطع در مورد صعود يا سقوط سرمايه‌ها در بورس نيازمند به بررسي فاكتورهاي بسياري در اين زمينه است كه هركدام از آنها طبق فرمول‌هاي خاص محاسبه مي‌شوند، نكته مهم بعدي در مورد ميزان افزايش يا كاهش سرمايه با بررسي شاخص‌ها اين است كه معمولا اين آناليز شاخص‌ها در بلندمدت است كه مورد ارزيابي قرار مي‌گيرد و تنها در اين صورت است كه مي‌توان در مورد كاهشي يا افزايشي بودن سرمايه‌ها در بورس نظر داد.