عرضه اولیه در بورس بخریم یا نه؟

با رونق گرفتن بازار بورس و ورود سهامداران به این بازار، استفاده از کلمات تخصصی مثل سهام "عرضه اولیه" و تاکید بر خرید این نوع سهام به وفور شنیده می‌شود. این مسئله که سهام عرضه اولیه چیست؟ آیا واقعا این سهام سوددهی دارد و چه زمانی باید سهام عرضه اولیه خریداری شود نکاتی است که در این مقاله به آنها خواهیم پرداخت.

عرضه اولیه چیست؟

در حالت کلی به فرآیندی که در آن شرکت‌ها برای اولین بار وارد بازار سهام و بورس اوراق بهادار می‌شوند تا سهام آنها در بورس معامله شود، عرضه اولیه نام دارد.
بنابراین پذیرفته شدن سهام یک شرکت و قیمت‌گذاری آن در بازاری تحت عنوان بازار اولیه صورت می‌گیرد و بعد از این که شرکت مذکور وارد بورس شد، معاملات آتی در بازار بورس ثانویه انجام می‌گیرد. یک مثال واضح در این زمینه وجود دارد، زمانی که افراد اتومبیل را از کمپانی خریداری می‌کنند آن را در بازار اولیه و با قیمت پایین‌تری می‌خرند اما معاملات خودرو در بازار عادی،  بازار ثانویه خواهد بود و قیمت‌ها در آن با قیمت کارخانه خودروسازی متفاوت است.

خرید عرضه اولیه در بورس، آری یا خیر

در حال حاضر در کشور ما عرضه‌های اولیه به شکل " بوک بیلدینگ" صورت می‌گیرد. مزیت استفاده از این روش آن است که در آن سهام‌داران در یک بازه زمانی معین، سفارشات خود را ارسال می‌کنند و بعد از پایان یافتن مهلت مقرر سهام مشخص شده به تساوی میان تمام خریداران تقسیم می‌شود. مبلغ تخصیص یافته به سهام‌داران بسته به عواملی مثل بزرگی یا کوچکی شرکت و حجم سرمایه آن از چند ده هزارتومان تا چندین میلیون تومان متغیر است.
کارشناسان متخصص سازمان بورس با بررسی صورت‌های مالی شرکت ها، قیمت سهام این شرکت‌ها را برای عرضه اولیه در بورس مشخص می‌کنند، معمولا این قیمت بالاتر از ارزش اسمی خواهد بود، در واقع با کمتر مشخص کردن قیمت عرضه اولیه سهام نسبت به ارزش واقعی آن  سعی می‌کنند مشارکت بیشتری برای عرضه اولی‌ها در بورس ایجاد کنند و سرمایه‌گذاران بیشتری را به این بازار جذب کنند.
معمولا جز در موارد استثنایی عرضه اولیه‌ها در بازار بورس دارای بازدهی نسبتا مناسبی هستند. به طوری که حتی شاهد بازدهی‌های 100 یا 200 درصدی برخی سهام‌های عرضه اولیه در مدت زمان کوتاه یک ماهه بوده‌ایم. به همین دلیل است که شرکت در عرضه اولیه سهام شرکت‌ها معمولا به افرادی که به تازگی وارد بازار سهام شده است پیشنهاد می‌شود.

یک نکته مهم در مورد عرضه اولیه

معمولا اشخاصی که تصمیم دارند سرمایه‌گذاری بیشتری روی شرکت‌های عرضه اولیه داشته باشند، باید یک تحلیل بنیادی روی سهام شرکت‌های مذکور انجام دهند، در صورتی که قیمت به دست آمده به روش این تحلیل‌ها ارزنده بود، در زمان عرضه بیشتر سهام توسط سهام‌داران و خارج شدن آن سهام از صف خرید بعد از چند روز، می‌توانند مبالغ بیشتری روی این سهام سرمایه‌گذاری کنند.

جمع‌بندی نهایی

باید توجه داشت که معمولا شرکت‌های عرضه اولیه سابقه طولانی در بورس ندارند، بنابراین نمی‌توان داده‌های زیادی در مورد این شرکت ها برای آنالیز تکنیکال بدست آورد، تنها راه باقی‌مانده تحلیل این شرکت‌ها به روش بنیادی است که این مسئله نیز کاری تخصصی، زمان‌بر و سخت است و معمولا از عهده تازه واردان به دنیای بورس بر نمی‌آید. به همین  دلیل پیشنهاد ما این است که در صورت تمایل به خرید عرضه اولیه‌ها بهتر است با کارشناسان متخصص در این زمینه مشورت‌های لازم را داشته باشید.